Opgeblazen buik, waarom vrouwen er vaker last van hebben

Heb jij regelmatig last van een opgeblazen buik? Wellicht ook van obstipatie en andere darmklachten? Dan ben je niet de enige. Geschat wordt dat meer dan de helft van de Nederlandse bevolking klachten heeft van maag en darmen. En bij vrouwen komt het tweemaal zo vaak voor. Dus het is helemaal niet gek als het jou als vrouw opvalt dat je meer last hebt dan je man. Hier zijn hele duidelijke verklaringen voor.

De laatste jaren wordt steeds duidelijker, ook in wetenschappelijke kringen, dat het vrouwenlichaam niet alleen anders gebouwd is, maar ook wezenlijk anders functioneert dan dat van mannen. Dit geldt niet alleen voor de hormoonhuishouding, maar ook voor je spijsvertering en je maag-darmkanaal.
Hoe komt het toch dat juist vrouwen meer klachten hebben?

Opgeblazen buik … door stress?

Wij vrouwen zijn echte zorgtypes, we cijferen onszelf vaak weg om anderen te kunnen helpen. Daarom hebben we de neiging om vage klachten, zoals bijvoorbeeld een opgeblazen buik, te wijten aan stress en nemen we te weinig tijd voor onszelf. Dit staat het zoeken naar de echte achterliggende oorzaak in de weg en belemmert een adequate aanpak. Stress kan zeker een oorzaak zijn, omdat het een negatieve invloed heeft op je maag en darmen. Echter, er kunnen veel meer factoren een rol spelen bij het ontstaan van een opgeblazen gevoel of problemen met de stoelgang. Ook onderliggende hormonale stoornissen kunnen een bron zijn van vage, hinderlijke klachten.

Wist je dat …

Als vrouwen klachten ondervinden werd (en wordt!) dat vaak toegeschreven aan stress, angst en psychosociale factoren. Vroeger werd gezegd dat een vrouw aan “hysterie” leed. “Hysterie” betekent in het Grieks “baarmoeder”. Daarom wordt een operatieve verwijdering van je baarmoeder in medische termen ook een “hysterectomie” genoemd.

Er is een aantal verklaringen voor waarom vrouwen vaker klachten hebben van een opgeblazen buik dan mannen.

1. Anatomische verschillen tussen mannen en vrouwen

Tussen vrouwen en mannen bestaan fysieke verschillen in de dikke darm en het bekken.

Langere dikke darm
Vrouwen hebben over het algemeen een langere dikke darm dan mannen. Dit verschil kan oplopen tot gemiddeld 10-12 centimeter. Vaak betreft dit het middelste dwarse of het laatste deel van de dikke darm.
Dat vrouwen een langere dikke darm hebben is niet voor niets. Waarschijnlijk heeft dit te maken met de mogelijkheid om tijdens de zwangerschap meer vloeistoffen te kunnen opnemen.

Het nadeel van een (te) lange dikke darm is dat het kan gaan kronkelen en een lus vormen. Dit kan vooral ontstaan wanneer ontlasting zich ophoopt en waardoor gasophoping ontstaat achter de ontlasting. Dit geeft veel ongemak en een opgeblazen buik.
Ronder en dieper bekken
Vrouwen hebben een ronder en dieper bekken dan mannen. Dit is vanuit de evolutie zo bepaald, zodat vrouwen kinderen kunnen baren.
Samen met een extra lange darm zorgt een dieper bekken ervoor dat de dikke darm dieper in het bekken komt. Hier moet de dikke darm de kleine ruimte delen met de andere organen, zoals de baarmoeder, eierstokken, eileiders en de blaas. Wanneer in één van deze organen problemen ontstaan die gepaard gaan met meer volume, dan kun je je wel voorstellen dat dit ellende en klachten kan gaan opleveren, zoals obstipatie en een opgeblazen gevoel.

2. Bekkenbodem stoornissen

Je bekkenbodemspieren fungeren als een soort hangmat. Ze ondersteunen de organen, zoals het laatste deel van je dikke darm, blaas, baarmoeder en vagina en zorgen er zo voor dat deze organen op hun plaats blijven. Door een (te) grote druk kan er een zwakke plek in je ‘hangmat’ ontstaan. Dit kan gebeuren/veroorzaakt worden tijdens de zwangerschap, persen, zware baby’s, operaties aan de geslachtsorganen en veroudering. Dit kan leiden tot urineverlies, maar ook verlies van ontlasting of obstipatie. En obstipatie kan weer leiden tot een opgeblazen buik.

Zowel cysten, (bindweefsel)gezwellen in de baarmoeder en endometriose in het bekken kunnen druk uitoefenen op je darm. Dit kan leiden tot een opgeblazen gevoel en obstipatie. Ook een keizersnede en/of gynaecologische operaties kunnen deze klachten veroorzaken. Ten gevolge van operaties kan littekenweefsel ontstaan. Dit zijn verklevingen die de darmen kunnen hinderen. De darm kan gaan opzwellen wat een opgeblazen gevoel en verstopping kan veroorzaken. Dit kan ook ernstige klachten geven, zoals een afsluiting van je darm. Als je denkt dat je klachten kunnen samenhangen met verklevingen of met één van de andere genoemde oorzaken die hierboven genoemd staat, dan raad ik je aan om zeker een afspraak te maken met je huisarts voor nader medisch onderzoek.

Wist je dat …

Wist jij dat de darm van de oermens vroeger veel langer was? Door de eeuwen heen is darm korter geworden, omdat we onze voeding veel efficiënter bereiden: we snijden, koken, stomen, etc. Hierdoor is het makkelijker verteerbaar geworden door de darmen en kost het ons veel minder energie. Energie die we nu voor andere dingen kunnen gebruiken.

3. Hormonale verschillen tussen mannen en vrouwen

Door de hormonale verschillen tussen mannen en vrouwen ontwikkelen vrouwen veel sneller en vaker een opgeblazen gevoel.

Hormonale schommelingen
Tijdens de menstruatie, pre-menopauze en menopauze treden schommelingen op in je hormoonspiegels. Deze schommelingen kunnen op verschillende manieren leiden tot een opgeblazen gevoel en:
- een toename van gasvorming
- het vasthouden van water en zout door de nieren
- een afname van de galproductie waardoor je spijsvertering negatief beïnvloed wordt
Te weinig schildklierhormoon
Je schildklierhormoon heeft invloed op je darmwerking en stoelgang. Wanneer je te weinig schildklierhormoon hebt, vertragen de darmbewegingen. Dit kan leiden tot obstipatie en een opgeblazen gevoel.
Te weinig schildklierhormoon kan optreden tijdens de zwangerschap; je lichaam heeft dan meer schildklierhormoon nodig. Het kan ook zijn dat je al een trage schildklier had zonder dat dit medisch vastgesteld was en die tijdens de zwangerschap naar buiten komt. Andere oorzaken van een trage schildklier zijn:
- tekort aan jodium
- gebrek aan gezonde voedingsstoffen
- stress
- giftige (hormoon-verstorende) stoffen
(te veel) Oestrogeen
Te veel oestrogeen wordt oestrogeen dominantie genoemd. Dit treedt op in en na de menopauze, door niet-natuurlijke oestrogeen hormonen zoals:
- de Pil
- hormoon-verstorende stoffen
- overgewicht
Omdat over deze belangrijke oorzakelijke factor veel te vertellen valt, hoor je hier een andere keer meer over.
Minder testosteron
Vrouwen beschikken over minder testosteron dan mannen. Dit hormoon zorgt ervoor dat bij mannen de buikwand meer gespierd is en zo voor meer ondersteuning zorgt van de dikke darm. Dit geldt zelfs voor mannen met een bierbuik; hun buikwand is dikwijls nog stevig, wat je meestal niet ziet onder de hoeveelheid vetmassa. Ondanks dat deze mannen mopperen over een te dikke buik, ervaren ze meestal geen opgeblazen gevoel.

12 Tips om je opgeblazen buik te verminderen

Met een aantal simpele maatregelen kun je je klachten van een opgeblazen buik heel gemakkelijk zelf verminderen. Hieronder volgen er een aantal.

Eet regelmatig kleinere porties zodat je spijsvertering de tijd krijgt om de voeding zo goed mogelijk te verteren
Neem (daarom) altijd wat te eten mee als je onderweg bent of op pad gaat
Sla geen maaltijden over, want ten gevolge van een hongerklop ga je dan teveel in één keer eten
Eet in de loop van de dag steeds kleinere porties, want je spijsvertering is gedurende de ochtend op zijn sterkst en neemt in de loop van de dag af
Eet ‘s avonds na 20:00 uur geen (grote) maaltijden meer
Doe geen grote inspanning vlak na de maaltijd, omdat je maag en darmen juist dan voldoende bloed en energie nodig hebben om optimaal te kunnen functioneren
Wandelen na het eten is wél geschikt, omdat (lichte) lichamelijke beweging je darmen juist in beweging zet
Kies voor groente vezels en beperk vezels uit granen en graanproducten
Vermijd bewerkt voedsel en ga voor gezonde ingrediënten
Beperk te veel en te vet eten, dit is zwaar verteerbaar
Kauw goed, minimaal 20 keer om je spijsvertering te optimaliseren
Drink tussen de maaltijden door in plaats van tijdens of vlak na een maaltijd. Met het laatste spoel je je eten weg

Opgeblazen buik, waarom vrouwen er vaker last van hebben

Opgeblazen buik … door stress?

Wist je dat …

1. Anatomische verschillen tussen mannen en vrouwen

2. Bekkenbodem stoornissen

Wist je dat …

3. Hormonale verschillen tussen mannen en vrouwen

12 Tips om je opgeblazen buik te verminderen

Heb jij ook (vaak) last van een opgeblazen buik?

Profiteer nog …

van € 20,= korting op het “Eerste Hulp bij Darmklachten” programma

Kortingscode: EHBD20